درباره اختلالات شخصیت چه میدانید؟
اگر بخواهم خیلی جامع و خلاصه اختلالات شخصیت را برای شما توضیح دهم؛ میتوان گفت که به هرگونه الگوهای پایدار رفتاری و تجربههای درونیِ شخصیسازی شده که با جامعه، فرهنگ و محیط پیرامون در مغایرت است و باعث ناسازگاری فرد با محیط و الزامهای زندگی روزمره او میشود، اختلال شخصیت یا ناهنجاریهای شخصیتی میگویند. ناهنجاریهای شخصیتی در ژرفای الگوهای ثابت رفتاری، فکری و عاطفی فرد شکل میگیرند و این باعث میشود فرد در مرحلۀ اول سعی بر اتهام زدن و بدگویی نسبت به جامعه و محیط خود کند و در مرحله دوم خود را کاملاً بینیاز از هرگونه تغییر بداند و خود را از هر عیب و ناهنجاری تبرئه کند.
ده نوع اختلال شخصیت
افرادی که مبتلا به اختلالات شخصیتی هستند و در زندگی روزمره خود درگیر چالشهای سخت و دشواری با آن هستند؛ معمولاً از ناکامی و شکستها در اهداف زندگی خود احساس ضعف و ناتوانی میکنند و مهمتر آنکه از روابط فردی و اجتماعی و عاطفی خود به شدت گلهمند بوده و دچار افسردگی میشوند. تجربههای مخرب و ناسالمِ دوران کودکیِ آنها مانند یک ویروس در تمام روانشان پخش شده و نتیجۀ آن شکلگیریِ الگوهای ذهنی با پارامترهایی نادرست و غلط در سنین بزرگسالیست که با الگوهای جامعه در تضاد بوده و قابل پذیرش نیستند و باعث میشود این افراد نسبت به جامعه، محیط، خانواده و دوستان احساس طردشدگی کرده و یا در امور بدیهی روزانۀ خود به مشکلات جدی بر بخورند.
نشانهها و تشخیص
در توضیحات پیشین اصلیترین مسئلهای که در مورد ناهنجاریهای شخصیتی به آن اشاره شد این بود که افراد مبتلا به اختلالات شخصیت بیشترین ضربههای روانیِ خود را از مشکلات ناشی از روابط نادرست و ضعف در مهارتهای ارتباطی با دیگران میبینند. این افراد در انجامدادن سادهترین کارهای روزانه خود به مشکل میخورند و این مشکلات میتواند به چنین اشکالی بروز پیدا کند:
• رفتار و افکار وسواسگونه به محیط، اجسام و حتی به دیگران
• احساس ناامنی در جامعه، محل کار و در روابط عاطفی خود
• حملههای عصبی، تپش قلب، اضطراب شدید در زمان مواجه با مشکلاتی گاهاً ساده و معمول
• مشکلات جدی در روابط عاطفی با دوستان و یا شریک عاطفی خود
• افسردگی و دوری از اجتماع و امتناع از هرگونه ارتباط با محیط خارج
• داشتن تفکرات انتزاعی و اعتقاد به خرافات و باور به نیروهای برتر و ماوراء طبیعی
• بازداری هیجانی و سرکوب احساساتِ شادی، غم و خشم
• افکار خودکشی، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی
• رفتارهای ضد اجتماعی، مخرب، آسیبرسان و نامتعارف
• نوسانات خلقی شدید و رفتارهای تکانشی و ناپایدار
• نداشتن استقلال فکری و عاطفی در تصمیمگیریهای شخصی و عملکردهای فردی
سه دسته بندیِ اختلالات شخصیت
اختلالات گروه A: اختلالات این گروه را میتوان با کلیدواژههایی مانند: شکاک، بدبین، نامتعارف، عجیب، خشک و سرد و نگران شناخت. ۱-اختلال شخصیت پارانویید (PPD) 2-اختلال شخصیت اسکیزوئید (SPD) 3-اختلال شخصیت اسکیزوتایپال (STPD)
اختلالات گروه B: دمدمیمزاج، احساسات تکانشی، حالتهای مبالغهآمیزِ رفتاری، ناپایداری خلق و خو و هیجانات ناهنجار را میتوان برای اختلالات گروه B نام برد. ۱-اختلال شخصیت ضد اجتماع (ASPD) 2-اختلال شخصیت مرزی (BPD) 3-اختلال شخصیت نمایشی(HPD) 4-اختلال شخصیت خود شیفته (NPD)
اختلالات گروه C: افرادی که در این دسته از اختلالات قرار میگیرند افرادی مضطرب، هراسان، آشفته، ناآرام و بیتاب هستند. ۱-اختلال شخصیت وسواسی (OCPD) 2-اختلال شخصیت اجتنابی(APD) 3-اختلال شخصیت وابسته (DPD)
درمان اختلالات شخصیت چیست؟
افرادی که مشکوک به این اختلال هستند و یا نشانههایی از آن دارند باید هرچه سریعتر به یک مشاور و رواندرمانگر حاذق و دارای صلاحیت مراجعه کنند تا در صورت تشخیص وارد پروسه درمان شوند. معمولاً درمان این اختلالات با گفتاردرمانی و شرکت در جلسات تراپی و گروهدرمانی صورت میگیرد و ممکن است پروسۀ درمان در دورهای بلند مدت و در مواردی اگر نیاز به دارو باشد با دارو انجام شود. نکتۀ مهمی که باید به آن اشاره کرد این است که به هیچ عنوان نباید در تشخیص اختلال به صورت شخصی و با خواندن مقالات تصمیمگیری شود.
تشخیص این اختلالات و بیماریهای جسمی و روانی باید توسط درمانگران دارای صلاحیت و متخصص انجام شود. اگر شما با خواندن این مقاله و مقالات دیگر این مجموعه دربارۀ اختلالات شخصیت متوجه نشانههایی در خود و یا دیگران شدهاید و در فعالیتهای روزانه و روابط اجتماعیِ خود به مشکل برخوردهاید حتماً در اولین فرصت به یک مشاور و درمانگر حرفهای مراجعه کنید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید!